Tytuły egzekucyjne i klauzula wykonalności – podstawa działania każdego Wierzyciela.
Tytuł wykonawczy
Zgodnie z art. 776 ustawy z dnia 17 listopada 1964 Kodeks postępowania cywilnego, dalej, jako kpc podstawą egzekucji jest tytuł wykonawczy. Z kolei tytułem wykonawczym jest tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności.
Tytuł egzekucyjny
Zgodnie z art. 777 kpc tytułami egzekucyjnymi są:
· orzeczenia sądu prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu, jak również ugoda zawarta przed sądem;
· orzeczenia referendarza sądowego prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu;
· inne orzeczenia, ugody i akty, które z mocy ustawy podlegają wykonaniu w drodze egzekucji sądowej;
· akty notarialne, w których dłużnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej;
Z kolei
prawomocnymi orzeczeniami mogą być wyroki i postanowienia, jak również nakazy
zapłaty, wydane przez właściwy Sąd po przeprowadzeniu postępowania sądowego, w tym także nakazy zapłaty wydane w e-sądzie.
Dłużnik - małżonek
Postępowanie egzekucyjne może być prowadzone wobec dłużnika pozostającego w związku małżeńskim nie tylko z majątku osobistego dłużnika, ale także z pobranego przez niego wynagrodzenia za pracę lub dochodów uzyskanych z prowadzonej innej działalności zarobkowej, jak i z korzyści uzyskanych z jego praw autorskich i praw pokrewnych lub innych praw twórcy.
Spółka cywilna
W sytuacji zaś egzekucji przeciwko spółce cywilnej, konieczne jest uzyskanie przez Wierzyciela tytułu egzekucyjnego przeciwko wszystkim wspólnikom spółki cywilnej.
Co to oznacza w praktyce? A mianowicie, iż powództwo musi być skierowane przeciwko osobom fizycznym, które są wspólnikami spółki cywilnej. Przykładowo osoba x prowadzi działalność gospodarczą wraz z osobami y i z wyłącznie w formie spółki cywilnej pod firmą XYZ s.c. – pozywamy w tym samym powództwie osobę x, osobę y oraz osobę z. Wydane orzeczenie winno dotyczyć wszystkich wspólników, zaś po uzyskaniu prawomocności nabijamy klauzulę wykonalności na osobę x, y oraz z.
Osobowe spółki prawa handlowego.
Osobowymi spółkami prawa handlowego są:
· spółka jawna;
· spółka partnerska;
· spółka komandytowa;
· spółka komandytowo – akcyjna.
Jak wygląda egzekucja przeciwko osobowym spółkom prawa handlowego? Wierzyciel posiadając tytuł egzekucyjny przeciwko osobowej spółce prawa handlowego nabija klauzulę wykonalności co do całej spółki, zaś na wspólnika takiej spółki ponoszącemu odpowiedzialność bez ograniczeń całym swoim majątkiem, dopiero w sytuacji, gdy egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna lub w sytuacji, gdy jest oczywiste, że egzekucja z majątku spółki będzie bezskuteczna.
Czyli oznacza to, iż odpowiedzialność wspólników ponoszących odpowiedzialność za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem bez ograniczeń ma charakter subsydiarny, a więc zachodzi tylko wtedy, gdy egzekucja z majątku spółki jest bezskuteczna albo jest oczywiste, że taka będzie. W przypadku osobowych spółek mamy „schodkowy” charakter egzekucji. Zaczynamy od majątku spółki, a w sytuacji jego braku „idziemy” na wspólników.
Fundacja rodzinna
Odmienna sytuacja niż przy osobowych spółkach prawa handlowego jest w stosunku do fundacji rodzinnej. Tutaj w pierwszej kolejności odpowiedzialność egzekucyjną ponosi fundator, a w sytuacji, gdy egzekucja przeciwko fundatorowi okaże się bezskuteczna dopiero sięgamy po samą fundację rodzinną.
Egzekucja ze spadku
Postępowanie spadkowe to dwie fazy postępowania sądowego – zakreślonego w postępowaniu niespornym (nieprocesowym), przy czym z reguły w postępowaniach spadkowych mamy spór, a więc ustawodawca mało życiowo zakwalifikował niniejsze postępowanie.
Na wstępie mamy postępowanie w przedmiocie nabycia spadku, gdzie w zasadzie określani są spadkobiercy, a następnie dział spadku, gdzie dochodzi do faktycznych podziałów majątku spadkodawcy.
Zgodnie z art. 779 kpc do egzekucji ze spadku konieczny jest – aż do momentu działu spadku – tytuł egzekucyjny przeciwko wszystkim spadkobiercom.
Jaka jest właściwość Sądu w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności?
Tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przez Sąd klauzulę wykonalności nadaje ten właśnie Sąd, w którym sprawa się toczyła w pierwszej instancji. Z kolei Sąd drugiej instancji nadaje klauzulę wykonalności do czasu aż akta sprawy się w nim znajdują.
W zakresie właściwości rzeczowej w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności w zasadzie są to kwestie techniczne, albowiem nie polega na błędzie złożenie wniosku w przedmiocie nabicia klauzuli wykonalności zarówno do Sądu orzekającego w pierwszej instancji, jak i orzekającego w drugiej instancji. Co do zasady akta z II instancji stosunkowo szybko wracają do Sądu I instancji, jednakże jeżeli działamy szybko jesteśmy w stanie „załapać” się na nabicie przez Sąd II instancji.
Jaki ma czas Sąd aby nabić klauzulę wykonalności na tytuł egzekucyjny?
3 dni, dosłownie 3 dni stanowiące zgodnie z art. 7811 kpc termin maksymalny dla Sądu. Ale jak to bywa jest to termin instrukcyjny dla Sądu, czyli w praktyce jego przekroczenie nie powoduje żadnych negatywnych konsekwencji dla Sędziego.
W pierwszym jednak zdaniu ustawodawca wskazał termin na nabicie klauzuli wykonalności niezwłocznie, czyli bez zbędnej zwłoki, dodając jednocześnie „nie później niż w terminie 3 dni” od złożenia wniosku.
Biorąc pod uwagę doświadczenie i praktykę naszej Kancelarii ten termin nie jest przestrzegany przez żaden Sąd w Polsce. Niemniej jednak z uwagi na zaangażowanie naszej Kancelarii dopełniamy wszelkich starań aby tytuł wykonawczy był maksymalnie szybko uzyskany przez naszych Klientów.
Pod uwagę trzeba także wziąć, iż samo orzeczenie zawiera kilka punktów. Z reguły w punkcie 1 Sąd zasądza na rzecz Powoda od pozwanego żądaną kwotę, zaś w kolejnym zasądza koszty procesu, czyli koszt opłaty sądowej (opłata od pozwu poniesiona przez Powoda) oraz koszty zastępstwa procesowego. O ile po orzeczeniu II instancji punkt zasądzający jest prawomocny, to w zakresie kosztów mamy możliwość złożenia zażalenia, albowiem formalnie jest to postanowienie w przedmiocie kosztów. Z tej też przyczyny nie od razu mamy klauzulę wykonalności na całe orzeczenie. W każdej sprawie i w każdym zagadnieniu nasza Kancelaria służy Państwu wszelką pomocą.
W świetle przepisów procedury cywilnej może się zdarzyć, iż Sąd odmówi nabicia klauzuli wykonalności na tytuł egzekucyjny. Tymczasowo może tak się zdarzyć, w sytuacji kiedy wnosimy o nabicie na całe orzeczenie, podczas, gdy postanowienie w zakresie kosztów nie jest jeszcze prawomocne.
Z kolei zgodnie z art. 7821 kpc Sąd orzekający odmawia nabicia klauzuli wykonalności, w sytuacji, gdy:
· w świetle okoliczności sprawy jest oczywiste, że wniosek jest sprzeczny z prawem albo zmierza do obejścia prawa;
· z okoliczności sprawy i treści tytułu egzekucyjnego wynika, że objęte tytułem egzekucyjnym roszczenie uległo przedawnieniu, chyba że wierzyciel przedstawi dokument, z którego wynika, że doszło do przerwania biegu terminu przedawnienia;
Co do zasady Sąd w przedmiocie nabicia klauzuli wykonalności wydaje postanowienie na posiedzeniu niejawnym. Na niniejsze postanowienie przysługuje zażalenie, przy czym różny jest termin na złożenie środka odwoławczego, w zależności od strony postępowania.
Dla Wierzyciela
termin na wniesienie zażalenia biegnie co do zasady od dnia wydania mu tytułu
wykonawczego lub od dnia wydania (doręczenia) lub ogłoszenia postanowienia odmownego
w przedmiocie klauzuli wykonalności. Z kolei przez wzgląd, iż tytuł wykonawczy
doręczany jest wyłącznie do Wierzyciela, zaś niektóre Sądy nie wydają stricte
postanowienia (choć zdarzają się Sądy, które formalnie wysyłają postanowienie –
np. Sąd Rejonowy dla Wrocławia Śródmieścia we Wrocławiu – w szczególności w
sprawach karnych), termin dla dłużnika biegnie od dnia doręczenia mu
zawiadomienia o wszczęciu egzekucji.
Zapraszamy także na inne wpisy na naszego bloga w przedmiocie egzekucji:
- Egzekucja krok po kroku:
- Czas trwania postępowania egzekucyjnego:
- Wyjątkowe postępowanie - e-sąd:
Jako Kancelaria Targosz Gajda Adwokaci Spółka cywilna, pomagamy naszym Klientom (Wierzycielom) w odzyskiwaniu należności od dłużników. W ramach naszych usług możliwa jest między innymi:
Zapraszamy do współpracy.